Dieren en hun papieren
De eerste schenkingen aan Mendop vzw

Waar? Inkomzaal Stadsarchief Brugge, Burg 11A, 8000 Brugge

Wanneer? 24 februari – 25 maart 2012

Openingsuren: dagelijks van 09u30 tot 12u30 en van 13u30 tot 17u00

Gratis ingang

Tentoonstellingsgids: gratis


Tot de hoofdopdracht van Mendop behoort de uitbouw van een onafhankelijk archief en documentatiecentrum dat voor alle sporen van de menselijke omgang met dieren een veilige bewaarplaats wil aanbieden. Het ligt in de bedoeling om met dit aparte ‘dierenasiel’ (want: zonder levende dieren) uit te groeien tot een landelijk expertisecentrum met thuisbasis in Brugge, waar ‘cultuurbeesten’ als de Brugse zwanen en de Brugse beer zich al eeuwenlang thuis voelen.

Op 10 november 2011 besloot het Brugse Stadsbestuur Mendop vzw in dit streven naar Brugse verankering te ondersteunen door Mendop tijdens de opstartjaren een onderdak aan te bieden in het Stadsarchief. Het Stadsarchief maakte deze samenwerking in januari 2012 bekend via haar tijdschrift ‘Archiefleven’ (jaargang 19, nummer 1).

Nu Mendop in het Stadsarchief kan beschikken over een professionele depotruimte staat de vzw niks meer in de weg om haar archiefwerking officieel op te starten en aan pers en publiek voor te stellen.

Hoewel Mendop tot op heden geen actief verwervingsbeleid voerde, kreeg zij de voorbije jaren al enkele mooie schenkingen aangeboden.

De tentoonstelling ‘Dieren en hun papieren’ geeft deze eerste schenkingen enige duiding en luidt de prille samenwerking tussen het Stadsarchief en Mendop meteen feestelijk in. De expositie toont oude boeken, tijdschriften, documenten, foto’s en archiefstukken over de bijenteelt, de paardensport, de rashondenfok (Bordeaux dog), de handel in vogelveren, etc.

In de begeleidende geïllustreerde tentoonstellingsgids (32 blz.) worden al deze papieren getuigen in een breder kader toegelicht.

De hoofdmoot van deze expositie is gewijd aan de nalatenschappen van de West-Vlaamse imkers Omer Goens (1924-2006) en Jozef Maes (1924-2003). Een deel van de verzameling oude bijenboeken en -gravures van Goens (zie afbeelding boven) en het volledige bijenarchief van Maes zijn in 2011 door de respectievelijke nabestaanden aan Mendop gedoneerd. Goens en Maes waren van kindsbeen af verwoede bijenliefhebbers. Maes gaf in Vlaanderen honderden lezingen over de bijenteelt en zetelde een poos als voorzitter van de vzw Vlaamse Imkersbond. Vrijgezel Omer Goens muntte uit als internationaal verzamelaar van antiquarische boeken en gravures over bijen.

Maes en Goens kenden elkaar goed en publiceerden in 1985 het naslagwerk ‘Geschiedenis van de Bijenteelt’, een Belgische primeur.

Mendop is dan ook verheugd dat beide bijenkenners postuum weer ‘samenwerken’ in deze tentoonstelling. De expositie toont hun fraaiste en zeldzaamste bijenbezittingen voor het eerst aan het publiek, waaronder het manuscript en een verbeterde drukproef van hun levenswerk, bijenboeken en oogstrelende gravures uit de jaren 1600 tot 1800 en een collectie gesigneerde overdrukken van de in Wenen geboren Nobelprijswinnaar Karl von Frisch (1886-1982). Door het ontcijferen van de ‘bijendans’ behoort ‘der Bienen-Frisch’ tot de allergrootste bijenwetenschappers.

De tentoonstelling ‘Dieren en hun papieren’ is tevens een oproep. Wie zich enkel beperkt tot wat er de voorbije eeuwen over dieren is geschreven en gedrukt kijkt aan tegen een bonte variatie aan boeken, prenten, affiches, correspondentie, archivalia, foto’s, krantenknipsels, etiketten, postzegels, reclamedrukwerk, ansichten, schoolplaten, vaktijdschriften, noem maar op.

Dit type cultureel erfgoed gaat nog heel vaak verloren, waardoor toekomstige liefhebbers, publicisten, academici, tentoonstellingsmakers en onderzoekers heel wat bronnenmateriaal dreigen mis te lopen. Mendop vzw hoopt dit hiaat voor bedreigd en versplinterd dierenerfgoed zo goed mogelijk ongedaan te maken.

De archiefwerking van Mendop richt zich zowel tot particuliere collecties en nalatenschappen als tot de archieven van op dieren toegespitste clubs, koepelverenigingen, actiegroepen, instellingen, beroepsorganisaties of firma’s.

Het volledige werkveld van Mendop kan men nalezen in de rubrieken ‘de onderwerpen’ en ‘de voorwerpen’ op www.mendop.org.

Mensen die overwegen om een schenking aan het archief van Mendop over te maken, kunnen via deze website contact opnemen.


Heeft u vragen?
Bel 050/31.72.00 (Mendop vzw) of  050/44.82.60 (Stadsarchief Brugge)