Bij het ontbijt nuttigt u een hardgekookt eitje (kip!). Of een plakje ham (varken!). Met uw schoenen van leder (koe!) vertrekt u naar het werk en trapt om de hoek in een drol (hond!). Voor het rode licht ziet u in de berm een vogel (ekster!) in een dood beest (bruine rat!) pikken. U rijdt door de Pelikaanstraat waar ergens voor een raam vier beeldjes (uiltjes!) staan. De stad waar u werkt draagt een hert in haar wapenschild. In de kerk tracht een gespecialiseerde firma de vraat (houtkevers!) aan het gebinte stop te zetten. De krant schrijft over ‘Kind zwaargewond door op hol geslagen paard’ en ‘Staatscircus belaagd door dierenactivisten’. ’s Avonds staat er kabeljauw met garnalensaus op het menu, jengelt de dochter om haar onvindbare knuffel (teddybeer!). In de badkamer slaakt ze een kreet (spin!). U komt tot rust bij een documentaire over walvistoerisme. In het leven van een mens zitten de dieren – in om het even welke vorm – in alle kieren.
Mensen zonder een kat of kanariepiet denken vaak dat dieren geen rol voor ze spelen. Toch zijn veehouders, hondenliefhebbers of duivenmelkers lang niet de enigen voor wie dieren belangrijk zijn. De meeste mensen zijn zelfs lijfelijk van andere wezens afhankelijk. Alleen al voor hun voedsel en kledij is een enorme veestapel nodig.
De wereld telt ruim 1300 miljoen runderen en miljarden leghennen. Per jaar verlaten ruim één miljard varkens de slachthuizen, goed voor zo’n 100 miljard kilo varkensvlees. In België worden jaarlijks ongeveer 285 miljoen dieren gedood voor voeding.
Het lijstje hieronder geeft aan wat een gemiddelde vleesetende Belg/Europeaan tijdens zijn leven aan dieren consumeert:
5 runderen en kalveren
42 varkens
1/3 van een paard
7 schapen en geiten
24 konijnen en ‘wild’
43 kalkoenen en ander gevogelte
789 vissen
891 kippen
Zonder koeien dronk men nooit zoveel melk (productie wereldwijd: 470 miljard liter!), slonk de voorraad aan leder (voor jassen, schoenen, riemen, bankstellen, etc.). Zonder kippen at men nauwelijks eieren, zonder schapen zat men krap in de wol. De gelatine uit de huid en botten van varkens belandt onder meer in gebak, snoep en lijm en doet zelfs dienst voor de omhulsels van pillen of als…geleidingsmiddel voor kogels. Varkensvet duikt op in anti-rimpelcrème, shampoo én autolak. De mest van koeien en varkens werd een zelden verspilde grondstof. Bont, vilt, haren, huiden, hoorn, eierschalen en veren kennen tot op vandaag honderden toepassingen. Met behulp van proefdieren dokterde de mens aan betere geneesmiddelen.
Dieren zorgen niet enkel voor voedsel en lucratieve producten. Voor het gezelschap of als hobby omringt de mens zich met een bonte stoet aan huisdieren. De Belgen verspreiden hun dierenliefde over 130.000 paarden en pony’s, 1 miljoen honden, bijna 2 miljoen katten en honderdduizenden knaagdieren, kooivogels en aquariumvissen. Alleen al voor het voeden en vertroetelen van hun honden en katten geven de Belgen per jaar zo’n 750 miljoen euro uit. Sportwedstrijden, (gok)spelletjes en schoonheidsconcoursen met dieren animeren grote en kleine verenigingen.
Wilde dieren doorkruisen, gewenst of ongewenst, voorzien of onvoorzien, onze paden. Het wegverkeer verwoest jaarlijks miljoenen dierenlevens. Kakkerlakken of muggen in huis wacht de spuitbus, de mezen in de tuin worden op voedertafels en nestkasten getrakteerd. Voor muizen zijn muizenvallen te koop, voor egels triplex winterhuisjes. Hazen en patrijzen mogen bejaagd, voor de beschermde padden worden tunnels aangelegd. Van schelpen, reptielen of vlinders zijn miljoenen souvenirs gemaakt.
Onze verbeelding deed aparte dierenrijken ontstaan: in de kunsten, de literatuur, de film, het (bij)geloof, de heraldiek, de folklore, de amusementswereld. Zo ontstonden de Minotaurus, Reinaert de vos, Mickey Mouse, Lassie, Jaws, de circusolifant, de dierenfabels van
De relatie tussen mensen en (andere) dieren weerspiegelt een onuitputtelijke variatie van menselijk streven en fantaseren. Een relatie die tot een grijs verleden teruggaat en altijd nieuwe wendingen heeft opgeleverd. Mendop vzw wil dit inzicht versterken en het parcours van het mens-dier-verbond in al zijn facetten archiveren en documenteren.
